Eerste stappen naar gezonder eten

Weet waarom

Als je één ding onthoudt van deze blog, laat het dan dit zijn: onderschat nooit de kracht van voeding. Eten is meer dan wat je smaakpapillen hunkeren en wat je maag vult: wat je eet bepaalt hoe je je voedt. Voor je zegt: “Well, thank you, Captain Obvious”, het klinkt dan wel vanzelfsprekend, maar weinig mensen eten om zich te voeden. Je kan je gezondheid voeden of je voedt je genetische code waaruit ziektes kunnen manifesteren. Dat is een grote verantwoordelijkheid die je elk moment weer kan opnemen. Je kan je bij je volgende maaltijd al een stukje gezonder, vitaler, energieker en mooier maken. Het doet er niet toe of je nu 22 of 47 lentes op je teller hebt staan.

Je bent vast al overspoeld met dieetadvies en weet niet waar te beginnen, maar laat je niet ontmoedigen. De waarheid achter gezonde voeding is eenvoudig en een kleine stap kan al een wereld van verschil maken. Hoe eet je een olifant op? Beetje bij beetje. Doe het rustig aan, op je eigen tempo, stap voor stap. Je zal vaststellen dat wanneer verandering voelbaar is, de motivatie zal toenemen om de volgende stap te zetten. Je ontwikkelt een gezonde levensstijl bij elke volgende stap en elke nieuwe, gezonde keuze zal logisch voor je voelen.

Stap 1: de jacht op gezond voedsel

De grootste kans op een goede prooi aan gezond voedsel is in de koelafdeling van de supermarkt, waar alle groenten en fruit bewaard worden. Laat je niet van je doel misleiden omdat een supermarkt ingericht is om je eerst langs koek en snoep te sturen. Ga recht op je doel af en vul je kar eerst met pure gezonde voeding: groenten en fruit. De kans dat je nog veel ongezonde voedingsmiddelen bovenop die goede intenties stapelt, is zo tot het minimum gereduceerd.

Stap 2: wees alert voor de wolf in schapenvel

De marketing van de voedingsindustrie levert goed werk: verpakkingen pronken met gezonde beloftes. Hoe herken je dan de wolf in het schapenvel? Op de voedingswaardetabel. Zo kan je makkelijk twee producten zoals yoghurt vergelijken en kiezen voor de gezonde variant. Het moet een gezonde reflex worden om te scannen op voedingsgehalte van eiwitten, koolhydraten, vetten, vezels en zout.

Maar ook die tabel is niet altijd recht voor de raap. Zo moet je waakzaam zijn voor de portiegrootte: het ene merk vermeldt voedingswaarden voor een kleine portie van 30 gram, een ander voor een portie van 100 gram. De volgorde van ingrediënten kan ook sterk verschillen, omdat ze gerangschikt zijn volgens hoeveelheid. Staat suiker helemaal bovenaan? Dan heb je de wolf ontmaskerd, terugleggen die handel!

Stap 3: Light? Yeah right!

De term ‘light’: nog zo’n slimme marketingtruc om je te misleiden. Een product is light als het 30% minder suiker of vet bevat dan een vergelijkbaar product. Maar minder betekent in deze context daarom niet gezonder. Het product is dan vaak sterk bewerkt: de voedingsbron moet ergens door vervangen worden en het alternatief is niet beter.

Denk maar aan light chips, daar wordt vet vervangen door koolhydraten en eiwitten die ook veel energie bevatten en daardoor dus niet minder calorierijk zijn. Maar je gaat er vaak toch meer van eten: “want het is toch light”. Met die compensatiedrang geraak je niet vooruit, je lichaam komt voedingswaarden tekort en je hebt snel weer honger.

Artificiële zoetstoffen die suiker vervangen, zijn voor ons lichaam een vreemde substantie die zelfs giftig kan zijn! We denken er niet over na hoeveel we hiervan binnenkrijgen. Er bestaan nochtans veiligheidsnormen voor die we ‘ADI’ (Aanvaardbare Dagelijkse Inname) of ‘ADH’ (Aanvaardbare Dagelijkse Hoeveelheid) noemen. Producenten lopen daar niet mee te koop en dus moet je zelf de rekensom gaan maken. Maak het jezelf makkelijk en vermijd deze producten.

Stap 4:  Laat je niet verleiden

Hij ziet er zo goed uit, maar je weet dat hij een toxische aard heeft. We hebben het niet over je ex, maar over de verpakking van je voedsel. Er gaat vaak meer budget en moeite naar hoe de looks van de voeding je moeten verleiden, dan naar het product zelf. Denk maar aan de charcuterie met de favoriete figuurtjes van je kinderen. Of een pot choco of fles bier waar je je eigen naam of slogan op kan drukken. Hoeveel van je geld gaat daar naar toe? Sponsor je graag de grote voedingsconcerns of koop je met dat budget liever gezonde bio voeding?

De manier waarop we eten is gestuurd door onze maatschappij. We eten drie keer per dag omdat tijdens de industriële revolutie onze voorouders aten voor ze naar het werk vertrokken, halverwege de werkdag om wat energie op te doen en na het einde van de werkdag. Maar dat is daarom niet wat het best werkt voor jouw lichaam, durf buiten de lijntjes te kleuren. Doorbreek patronen en gebruik je creativiteit. Waarom zou je ’s ochtends geen kom soep drinken?

Stap 5: levend voedsel maakt je gelukkig

Voor je je tanden zet in de kip van de buren: met levend voedsel bedoelen we voeding die levende cultuurbacteriën bevat. Denk aan gefermenteerde voeding zoals yoghurt, zuurkool, kefir, kombucha, tempeh en miso (Japanse gefermenteerd product van sojabonen). De levende cultuurbacteriën in deze middelen zijn niet te spotten met het blote oog, maar ze zijn zo krachtig dat ze je darmen kunnen genezen. En wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat een gezond darmmicrobioom je mentale gezondheid versterkt.

Stap 6: investeer tijd

Je weet al dat je gezondheid een investering vraagt van wat moeite en geld, maar voeg ook je tijd toe aan dat rijtje. Door drukte en stress van de dagelijkse ratrace maken we onvoldoende tijd vrij om bewust aankopen te doen. Je plukt snel iets uit het rek zonder stil te staan of je dit product later ook wel echt in je mond wilt stoppen. Een grote slogan op de verpakking heeft je zo al snel beetgenomen.

Er is een gezegde: “if you don’t make time for your wellness, you’ll be forced to make time for your illness.” Skip dat en ga resoluut voor meer vitaliteit, energie en gezondheid. Met de juiste buit in de winkelkar, maak je straks moeiteloos een voedzame maaltijd.

Stap 7: Hoe meer je weet, hoe beter je eet

Kennis is kracht en dat geldt zeker voor je voeding. Ga met een nieuwsgierige blik kijken naar waar je voeding vandaan komt, hoe het bewerkt is, welk effect het product heeft op je gezondheid. Lees boeken en wees kritisch bij de volgende kookvideo die op je feed passeert. Zijn dit wel gezonde gerechten? Maak bewuste en doordachte keuzes. Als je dat toch overweldigend vindt, laat je dan begeleiden door een expert.

Stap 8: Bevriend je wantrouwen

We zijn nochtans de eersten om te roepen: ‘Trust your gut’ of ‘Follow your instincts’. Maar na het lezen van de vorige stappen, weet je dat je intuïtie je niet kan wapenen tegen alle misleidende informatie die je door het strot wordt geduwd. Dus wat dit betreft: wees lekker kritisch en wantrouwig, volg je verstand, denk na en denk dan nog eens na.

Stap 9: Bio is beter

Bij bio denk je vast aan geen gebruik van pesticide en dat is fijn voor de natuur, maar jij voelt je veilig omdat je je voeding wast voor gebruik. Maar bio staat voor meer dan dat: chemische of kunstmatige stoffen zoals antibiotica en hormonen worden geweerd uit het productieproces. Het is niet duidelijk wat de gevolgen zijn van die antibiotica en hormonen op mens, dier en natuur. Je let er dus beter mee op door het bio label te kiezen waarbij gekozen is voor natuurlijke, organische mest, additieven van natuurlijke oorsprong en natuurlijke hulpmiddelen. Je bent er ook zeker van dat het geen GGO-gewassen (Genetisch Gemanipuleerde Organismen) zijn.

Maar bio betekent soms ook rechtstreeks hogere voedingswaarden. Zo bevat biologische melk meer Omega-3-vetzuren omdat de koeien meer buiten grazen en vers gras en klaver eten. Goed om weten dus, want onze balans tussen Omega-3 en Omega-6 is verstoord in ons Westers dieet. We consumeren teveel Omega-6 en te weinig Omega-3.

Stap 10: Start to Cook

De sleutel tot het oplossen van de Westerse obesitas epidemie schuilt misschien wel in eenvoudigweg zelf koken. We geraken het koken verleerd. Kant-en-klare maaltijden opwarmen of fast-food geleverd aan de deur, het was nog nooit zo makkelijk om te eten. Het fenomeen noemen we ‘ontkoking’: we besteden steeds minder tijd aan koken én eten. Een gevolg daarvan is dat ook de inname van verse groenten en fruit sterk is afgenomen. Het zou zonde zijn mochten we de kunst van het koken niet doorgeven aan een volgende generatie en het volledig in handen laten van de voedingsindustrie. Die wil liever winstgevend zijn door de kostprijs te drukken en de houdbaarheid te verlengen, dan het meest kwalitatieve product te leveren.

In Brazilië adviseren ze niet wàt je moet eten, maar eerder hoe: verse, onbewerkte ingrediënten, zuinig met vet, suiker en zout. En opvallend: kook het zelf en eet het op met aandacht en in gezelschap van anderen. Maak er een gezellige avond van en voedt zo niet alleen je buik, maar ook je ziel.

Klejman2 methode: het kan ook eenvoudig zijn

Het antwoordt op alle complexe voedingstheorieën en hypes is poepsimpel: het enige wat je nodig hebt, is pure, volvette, koolhydraatarme en vezelrijke voeding. Vertaald: groenten en fruit. Ban toegevoegde suiker uit je voedingspatroon en beperk geraffineerde koolhydraten. Verrijk je voedingspatroon met vezels uit noten en zaden en maak van levende voeding een goede gewoonte. Drink je water: minimum anderhalve liter, maar op warme dagen en als je beweegt, moet je zeker voor twee liter gaan. En eet niet meer dan nodig, drie keer per dag is echt voldoende. Tussendoortjes zijn een uitvinding van de voedingsindustrie voor hun winst, niet die van je gezondheid. Geef je vertering de tijd die het nodig heeft en eet na 18u geen grote maaltijd meer. Je lichaam heeft dat echt niet nodig.

Luister naar je lichaam, het is een geweldige machine die weet wat het nodig heeft en je ook continu de signalen stuurt om daaraan te beantwoorden. Of dat nu is om te rusten, te stoppen met eten of een sanitaire stop te maken. Laat je hoofd en buik samenwerken en dan ben je goed op weg naar je beste gezondheid.