De klinische definitie van ontsteking is ‘de verdediging van het lichaam tegen schadelijke factoren’. Een ontsteking op zich is niet heel gecompliceerd, het is gewoon de natuurlijke verdediging van het lichaam tegen vreemde indringers als bacteriën, toxinen of virussen. Het getroffen gebied trekt cellen van het immuunsysteem – witte bloedlichaampjes uit het bloed aan, en die scheiden diverse verdedigingsstoffen af om de oorzaak van de schade weg te nemen en eventuele schade aan de cellen van het lichaam te repareren. Het lichaam beschermt zich als een echte professional tegen indringers als bacteriën en virussen, en in die zin zijn ontstekingen goed. Maar er is één uitzondering en dat zijn chronische ontstekingen. Chronisch betekent dat iets langdurig aanhoudt. Zo goed als een ‘gewone’ ontsteking die snel overgaat voor het lichaam is, zo schadelijk is een chronische ontsteking. Een chronische ontsteking is stil en verraderlijk en, in tegenstelling tot een gewone, luidruchtige ontsteking, net zo onopvallend en daardoor vaak moeilijk te ontdekken. De tekenen zijn er, maar ze zijn zo bescheiden dat je de alarmbelletjes amper hoort, in elk geval niet meteen.

Een chronische ontsteking ontstaat wanneer het immuunsysteem uitgeput is. Bij elke inademing komt er circa 5 deciliter zuurstof in onze longen. Daar aangekomen vertrekt de zuurstof naar de bloedsomloop om naar de cellen van het lichaam te worden getransporteerd, die de zuurstof nodig hebben om energie te creëren.

Bij die omzetting wordt niet alleen levensbelangrijke energie gevormd, maar ook iets wat vrije radicalen heet. Als die in te grote hoeveelheden voorkomen, beschadigen ze de cellen van het lichaam en veroorzaken ze een ontsteking.

Vrije radicalen worden ook door onze levensstijl gevormd. Stel dat je niet goed voor jezelf zorgt, verkeerd eet, strest, niet beweegt en rookt – dan worden er veel te veel vrije radicalen in de cellen gevormd. Het lichaam kan zich hier niet tegen verdedigen, waardoor het immuunsysteem uitgeput raakt en de ontsteking chronisch wordt.

Antioxidanten kunnen de vrije radicalen effectief onschadelijk maken. Zoals de naam al aangeeft, verdedigen de antioxidanten ons tegen de schade aan de cellen die de vrije radicalen veroorzaken. Een klein deel van de antioxidanten kan in ons lichaam worden gevormd, maar naarmate we ouder worden, neemt de aanmaak van antioxidanten af. Vanaf een jaar of 25 houdt het lichaam helemaal op met de productie van antioxidanten en dan is het extra belangrijk om die via ons voedsel binnen te krijgen in bijvoorbeeld de vorm van groente en fruit.